Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Fede Catholica (2)

← Fe­de Chris­tia­na Ca­tho­li­ca. […]

‘Fe­de Ca­tho­li­ca. Ca­tho­lijck of al­ge­meen Ge­loof’ door Ce­sa­re Ri­pa

Fe­de Chris­tia­na. Het Chris­te­lij­cke Ge­loof →

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 148-149. Publiek domein.

[ 148 ]

Fede Catholica. Catholijck of algemeen Geloof.

EEn Vrouwe in ’t wit gekleedt, die de rechter hand op de borſt hout, en in de ſlincker een Kelck, daer zy aendachtelijck op ſiet.
Daer zijn drie Deughden, die ons van Chiſto Ieſu in het nieuwe en laeſte Teſtament zijn naegelaeten, en als drie ringen in een ander gevlochten: Maer het Geloof is het eerſte, van de twee andere, konnende niemand noch Hope noch Liefde, ſonder het Gelove, hebben. Van deſe hangen d’andere nootſaecklijck in dit leven. Deſe wort dan wit gekleet en ſchoon van opſicht, want gelijck ons de witte verwe de gelijckniſſe van ’t licht vertoont, ’t welck ſeer uytblinckende en volmaeckt is, en de ſwarte verwe de duysterniſſe, weſende een beroovinge van ’t licht, alſoo moeten wy geloven, dat ſoo iemant een welgeſtelt en volmaeckt Gelove, in de Liefde, heeft, dat die het weeſen en het levendige Gelove heeft, en die daer van berooft is, dat die de eeuwige Dood en Verdoemenis aldernaeſt is. ’t Eerſte ſeyt onſe Heere Ieſus Christus, in deſe woorden, Wie in my gelooft, ſal leven, alwaer hy ſchoon geſtorven. Het ander ſeyt het Symbolum Athanaſii, Dit is ’t oprechte Catholijcke Geloof, wie dat niet vast en oprechtelijck gelooft, die kan niet ſaligh weſen.
De wittigheyt van ’t kleed vertoont oock, dat deſe Deughd niet wort verkregen, door veele wetenſchappen in ’t gemoed te brengen, even gelijck de witte verwe aen ’t laecken, oock geen andere verwe magh werden gegeven. Maer het verkrijght de wittigheyt, [ 149 ]als men het laecken ſuyvert van andere verwen: Van gelijcken is oock het Gelove, wanneer het ſuyver, en de ziele vol genade en liefde is: Iae ſoodanigh dat zy niet veele werx maeckt, van die dingen, die groote vrolijckheyt toebrengen aen de ſinnen, die totte hovaerdye opſtoocken, maer het Geloof werckt krachtiger en heeft haere volmaecktheyt. Merckt oock op deſe verwe, hoe lichtlijck dat het zy van deſe heylige Deughd af te dwaelen, gelijck het licht is een ſeer wit en ſuyver kleet te bemorſſen. Derhalven ſeydt Arioſto tot ons voorſtel aldus:

’t Gelove wort in ’t wit geciert,
En is van d’Oude ſoo geviert,
Om dat haer kleed van wit ſatijn,
Oock lichtlijck kost beſoedelt zijn.

En om deſe oorſaecke, zijn veele, die in eene ſonde hartneckigh zijn vervallen, van de H. Kercke verworpen, wetende, dat ſoo iemand het eene overtreet, in allen is ſchuldigh.
De hand, die zy op de borſt heeft, vertoont, dat in ’t hert het waere en levendige Gelove ruſt, waer over wy oock ſullen geloont worden, naer ’t geene S. Ian in ſijne Openbaringe aen ’t tweede Capit. ſeyt, Weeſt getrou totter dood, en ick ſal u, ſeyt de Heere, de kroone des levens geven, niet van het verſierde, dat veeltijts vertoont wert in de doodlijcke ſchijn van de ſchoonheyt des lichaems.
Zy hout in d’ander den Kelck, een teycken van ’t Geloof, alwaer alle onſe hoope en het eynde van al onſe begeerte, op ruſt: weſende het Geloof een vaſt vertrouwen: buyten twijfel gegrondveſt op het ſeeckere Weſen Gods, op ſijne voorſienigheyt en mogentheyt.