Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Godvruchtigheyt der kinderen tegens haere Ouderen

Theo­lo­gia. God­ge­leert­heyd ‘God­vruch­tig­heyt der kin­de­ren te­gens hae­re Oude­ren’ door Ce­sa­re Ri­pa Pie­ta. Gods­vruch­tig­heyt
Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 176-177. Publiek domein.
[ 176 ]

Godvruchtigheyt der kinderen tegens haere Ouderen.

EEn jonge ſtaetlijcke Vrouwe, hebbende met haer rechter hand, haer ſlincker Mamme gevat, als of zy die wilde uytdrucken en iemant te ſuygen geven, aen haere voeten ſal een Kraeye ſtaen.
 De oude Romeynen willende de Godvruchtigheyt van M. Antonius Pius uytdrucken, maeckten een Medaglie van Æneas, die ſijn Soontjen Aſcanius aen ſijn hand hout, dragende op ſijne ſchouderen ſijnen ſtock-ouden Vader Anchiſen: Waer van Virgilius gedenckt. In een ander Griexſche Medaglie van Anton. Pius, is de Goddinne de Godvruchtigheyt, ſittende afgemaelt, hebbende een naeckt kindeken in den arm, dat zy haer borſt vertoont.

 Doch is deſe tegenwoordige beeldeniſſe hier toe niet gemaeckt, maer wy willen alleen uytdrucken de Godvruchtigheyt der Kinderen tegens haere Ouderen, die op de maniere van de Godvruchtige Dochter geſtelt is, die haeren Ouden Vader, in de gevanghniſſe heimlijck (met haere borſten) onderhiel, alwaer hy veroordeelt was te ſterven, ſulx dat het een yder verboden was hem eenige ſpijſe toe te brengen: Maer ’t ſelve wierde door den ſtock-bewaerder ontdeckt, als dat hy noch leefde, door de Godvruchtigheyt van ſijn Dochter. Deſe trouwe en Godsdienſtige daed behaeghde den Burgemeeſters C. Quintio en M. Attilio ſoo ſeer, dat zy, boven de miſdaed, die zy hem quijt ſcholden, en deſe weldaed ter eeren, eenen Tempel, in plaets van de gevangenis deden bouwen, en heylighden dienſelven, de Kinderlijcke Godvruchtigheyt toe. Sextus Pompejus en Solinus verhalen diergelijcke daed van een ſlechte Dochter tegens haren Vader [ 177 ]als oock tegens haere Moeder. Valerius Maximus verhaelt diergelijcke daeden meer.
 Hier en elders is geſeyt dat de Oyevaer een Hierogliphiſch beeld is van de Vaderlijcke Godsvruchtigheyt: niet te min ſoo dient ons tegenwoordigh de Kraye voor een beeld van Godvruchtigheyt tegens Vaeder en Moeder. Want als haer Vaeder of Moeder door d’ouderdom de veeren uytvallen, ſoo decken haer de kinderen met haer eygen pennen, haer ſpijſe toebrengende, waer mede zy worden onderhouden, en wanneer haer Ouders machteloos zijn te vliegen, ſoo dragen zy dieſelve op haere wiecken, en bewegen haer totte vlucht, ten eynde zy haere leeden wat reppen, en tot haer ſelve mogen komen, gelijck ſulx B. Anglicus verhaelt. Welck aenſien is genomen uyt Ambroſius, die den Kraeykens een Godvruchtige Natuyre toeſchrijft. Hier door moeten alle ondanckbaere en verbaſterde kinderen beſchaemt worden, die haere Ouders laſtren, ſchelden en ſlaen: Daer een Kraeyken, een onvernuftigh beesjen, meer beſcheydenheyt en Godvruchtigheyt toont tegens die geene die ’t heeft ter Werlt voortgebracht.