Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Ispiratione

← Ge­lo­sia. Ie­lours­heyt

‘Is­pi­ra­tio­ne. In­blae­sin­ge, In­stor­tin­ge’ door Ce­sa­re Ri­pa

Ima­gi­na­tio­ne. In­beel­din­ge →

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 215-216. Publiek domein.

[ 215 ]

Ispiratione. Inblaeſinge, Inſtortinge.

MEn ſal uyt de heldere Hemel vol ſterren, een vlammige ſtraele ſien, diewelcke nederſchietende valt op den borſt van een Iongelingh, die in ’t geel gekleet is, hebbende [ 216 ]harde hoofdhayren, vol Slangen gemenght, ’t geſicht ten Hemel keerende, waer in hy met groot opmercken ſiet, hy hout in den rechter hand een bloot ſweerd, mette punt op der aerde, en in de ſlincker heeft hy een Sonne-bloem.
Door de klaere geſterde Hemel, waer uyt een vlammige ſtraele ſchiet, vallende op den borſt van een Ionghman, als geſeyt is, wort verſtaen, dat deſe klaere Hemel vol ſterren, is de goedertierentheyt van den Almachtigen God, diewelcke door ſijne oneyndige goedigheyt den ſondaer ontſteeckt en verlicht. Christus ſeyt, Ick ben gekomen om vier op der aerde te ſenden, en wat wilde ick anders dan dat het brande? En daerom bid de H. Kercke altijd, dat de Heere haere herten wil ontſteecken met het vier ſijner Liefde.
Hy wort met geel gekleet, om dat door deſe verwe de gewoonte tot quaed doen, wordt uytgedruckt, als niet konnende tot eenige Deughd gepaſt worden, waer over wy, ſonder de hulpe en inſtortinge Godes, ons lichtlijck werpen in den afgrond van alle ellenden.
De harde hoofdhayren met Slangen, bedieden, dat terwijlen de Sondaer het eerlijcke verlaet en in de ſonde verſopen leyt, ſoo kan hy niet anders hebben als quaede en ſchricklijcke gedachten, gelijck Gregorius ſeyt, hy kan de quaede gedachten niet ontvlieden, die geen eerbaerheyt by hem heeft.
Het Rapier mette punt ter aerde gekeert, bediet dat dit een werck is van Godlijcke inſtortinge, want het werck des Menſchen, die ten quade genegen is, verdient geen loon by God, ten zy door ſijn genaede; van de welcke hy een rijck vergelder is aller goeder wercken, gelijck David ſeght, Eere en genaede ſal hem de Heere geven.
Dat hy ’t hoofd ten Hemel keert, alwaer hy met groot opmercken nae toe ſiet, druckt uyt, datmen ſonder de genaede en Godlijcke inſtortinge, het gemoed en ’t verſtand niet kan opheffen van deſe gevoelijcke en aerdſche dingen: gelijck Auguſtinus ſeyt, u genaede doet het dat de ſonde in ons niet heerſche.
De Sonne-bloem hout hy in de ſlincker hand, om te betoonen, dat gelijck ſich deſe bloem geſtadigh nae de Sonne keert, alſoo keert en draeyt ſich de verlichte Sondaer, en die van de Liefde Godes ontſteecken is, met ſoodaenige groote genegentheyt, ſoo veel mogelijck is, nae dien grooten God.