Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Mechanica

‘Mechanica. Handgrepen, konstigh en swaer Wercktuygh’ door Cesare Ripa

Odio Capitale. Haet of Wrock die doodlijck is →

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 191-192. Publiek domein.

[ 191 ]

Mechanica. Handgrepen, konſtigh en ſwaer Wercktuygh.

EEn bedaeghde Vrouwe met een beknopt kleed, en met een circkel boven op ’t hoofd, recht op ſtaende, die mette rechter hand ſal houden een Sethaeck, Heyblock, &c. en mette ſlincker een Schroeve, op de aerde ſal een Windaes ſtaen.
Mechanica is een konſtigh handwerck, datmen doet door de Theorie of ſpieglinge van de Mathematiſche kenniſſe, als Arithmetica, Geometrie en verſcheyden maeten: en bediet een werck dat met konſt gemaeckt is, om boven het Menſchlijck vermogen, met kleyne kracht, ſwaere dingen uyt ſijn plaets te bewegen, weſende dit het ſelve, datmen in groote gebouwſelen gebruyckt, waer door men met verſcheyden inſtrumenten of wercktuygen, de kracht van de Natuyre kan overwinnen, want men haelt met kleyne moeyte, groote ſwaerte van der aerde wegh, en recht daer mede wonderlijcke dingen uyt.
Bedaeght wort zy gemaelt, om dat men daer door bequaem is om de reeden te vatten, en daer door eervaeren wort in alle Burgerlijcke en Mechaniſche wercken.
Beknopt van kleederen is zy gemaeckt, om dat die in de Mathematiſche dingen beſigh is, moet los en vry zijn, van alle verhinderingen, om dat men te beter, met verſtand en naerſtigheyt, ſijne konſt magh in ’t werck ſtellen. De circkel wort haer op ’t hoofd geſtelt, om te betoonen dat de Mechaniſche [ 192 ]werckingen, meerendeels door de beweginge van den circkel, haer oorſpronck hebben. Alle deſe inſtrumenten en werckgereetſchappen, worden by haer geſtelt, als boven is geſeyt, om dat deſelve krachtige dingen uytvoeren, als daer zijn Windaeſen, Dommekrachten, Heyblocken, Sethaecken, Vijſels, Spillen, Beytels of Wiggen, en meer andere dingen, die boven natuerlijcke krachten uytrechten.