Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Pudicitia (3)

Pu­di­ci­tia. Kuys­heyd, […] Pu­di­ci­tia. Kuys­heyd, Be­schaemt­heyd’ door Ce­sa­re Ri­pa For­tez­za del Cor­po. Kracht, Sterck­heyd van ’t Li­chaem
Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 265-266. Publiek domein.
[ 265 ]

Pudicitia. Kuysheyd, Beſchaemtheyd.

EEn Vrouwe in ’t wit gekleet, hebbende in de hand een Armelijn en ’t aengeſicht bedeckt.
Alle ſonde is een beſmettinge aen de ziele, maer het ſchijnt eygentlijck, dat de Menſchen die met de Minneſieckte beſmet zijn, beſmet en onſuyver blijven, want die werden alleen by den Latinen polluti of beſmet geheeten, die in deſe Welluſten zijn verſopen. Dan wie ſich in deſe beſmettinge al te ſeer verliep, die wierde, in de Oude Wet, mette Lazerie geſtraft, door de gelijckniſſe van deſe beſmettinge. En ſullende ’t Volck Iſraels de Wet van God ontfangen, was ’t noodigh, dat ſich een yder drie daegen van zijn Vrouwe moſt onthouden, nae de ſpreucke: Weest reyn gelijck ick reyn ben. En om deſe oorſaecke wort het kleed wit gemaeckt.
Het Armelijntjen is een ſoo net en ſuyver beeſtjen, dat het zijnde met een moddrige plas omvangen, waer uyt het niet kan komen, ſonder ſich ſelve te beſmetten, ſal liever kieſen te ſterven, als zijne Suyverheyd, in eenigh deel, te willen verlieſen.
Het bedeckte aengeſicht, bediet Zeedigheyt [ 266 ]en Kuysheyt: En ’t gebruyck van ’t aengeſicht te bedecken, is met de Kuysheyd aengevangen, ter gedachtniſſe van Penelope, diewelcke van haeren Vaeder gebeden zijnde, om haer eygen voldoeninge, datſe in Lacedemonien ſoude blijven, en van d’ander ſyde haer voelende geprickelt, door de Liefde van Vlyſſes om haeren Man te volgen, ſoo hadſe de ſtoutmoedigheyt niet, om haere meeninge te openbaeren, en uyt Zeedigheyt, ſoo ſweeghſe ſtille, met een gedeckt aengeſicht.