Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Sardegna (2)

Sar­deg­na Sar­deg­na door Ce­sa­re Ri­pa Si­ci­lia
Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 251-252. Publiek domein.
[ 251 ]

Sardegna.

MEn ſeyt dat Sardegnien haeren naeme verkregen heeft van Sardus de ſoone van [ 252 ]Hercules en Theſpia, die aldaer uyt Libien quam met veel geſelſchaps: ſterck wortſe gemaelt op een ſteen, om dat de Sarden ſterck, plomp en boerſch zijn, en totten arbeyt ſeer bequaem.
Van geelachtige verwe is zy gemaelt, niet alleen door oorſaeck van den brand der Sonne, maer gelijck Strabo ſeyt, ſo iſſer inſonderheit des Somers een quaedaerdige locht, waer door zy altijt ros ſien, doch meeſt daer men de vruchten ſamelt in de laege velden.
De olijfkrans heeftſe om datſe aldaer vreedſaem onder malkanderen leven, hebbende geen oorlogh, oock iſſer geen konſtenaer die enige rapiers of poigniarts maeckt, maer dieſe begeeren, ontbieden die uyt Italien of Hiſpanien.
Met groene kleedren iſſe gemaelt om de vruchtbaerheit van alle dingen uyt te beelden. In de rechterhand houtſe kooren-ayren, om dat hier ſulcken overvloet is, dat ſoo de Sardegniers beter op haere ſake in ’t bouwen van haere Landen wilden letten, het ſoude Sicilien verre overtreffen.
’t Kruyd Sardonia of Ranuncula wort haer gegeven als een aenmercklijcke ſaecke, van ’t welck als Mathiolus verhaelt, ſoo iemant datſelve eet moet hy daer van ſterven, en dat by maniere van lachen, alleene door ’t intrecken van de ſeenuwen, en hier uyt is dit ſpreeckwoord gekomen, riſus Sardonicus, de Sardiniſche lagh.
De Mufalus ſtaet aen haere ſyde, om dat deſe in geene plaetſe van Europa worden gevonden als in Corſica en in dit land. By outs gebruyckten de Sardi deſe vellen tot hare waepenruſtinge, jae hadden daer van ſoo groote menichte, datſe die om haere vellen deeden dooden, en lieten daer af Corduaens leer maecken, waer mede zy groote koopmanſchap door geheel Italien, met groote winſt drijven, behalven al het voordeel datſe trecken, ſoo van ’t vlees dat ſeer goed is, tot onderhoud des levens en ſeer ſmaeckelijck om te eeten.