Nieuwe Tijdinghen/1620/30 juli (1)
| ← 24 juli 1620 | Waerachtighe Tijdinghen Gheschreven wt den legher, hoe datse teghen den vyant gevochten hebben, ende eenighe doot gheslaghen, ende 25. ghevanghen, met 20. waghenen geladen met meel, diese naer den Legher vande Rebellen meynden te vueren
[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Vv, [donderdag] 30 juli 1620 |
30 juli 1620 [2] → |
Waerachtighe Tijdinghen
Gheschreven wt den le-
gher, hoe datse teghen den vyant gevochten hebben, ende eenighe doot gheslaghen, ende 25. ghevanghen, met 20. waghenen geladen met meel, diese naer den Legher vande Rebellen meynden te vueren.
Overghesedt wt de Hooch-Duytsche sprake in onse Nederlantsche Tale.
Nv eerst Gedruckt den 30. Julij. 1620.
_p_1_illustration.jpg)
T’Hantwerpen, by Abraham Verhoeuen, op de Lombaerde veste, inde gulde Sonne. 1620. Met Gratie ende Privilegie.Vv.
_vignet.jpg)
Wt Weenen met brieven van 8. Julio 1620. van diuersche plaetsen.
OP gisteren zijn hier veel goede tijdingen gecomen, te weten dat die van Moravien in grooten twist ende oploop zijn teghen den anderen, ende dat den Conte de la Tour niet alleenlijck alle zijne officien gequiteert en heeft, maer oock ghevanghen oft ghearresteert is, ende datse voorts by nae den Capiteyn van die Provincie doot geslaghen hebben, dat hunne Soldaten niet meer en willen dienen, mits datse 14. maenden ten achter zijn, ende noch gheene apparentie van gelt en is, schrijven oock tot Olmitz de Luteranen hun ghevuecht hebben by de Catholijcken, ende datter veel andere hun stellen teghen het teghenwoordich Gouuernement.
Daer is oock eenen Post ghecomen van Saxen, die de confirmatie brenght vanden goeden wille die dien Ceur-vorst heeft totten Keyser, ende dat hy be[ 4 ]reet is zijnen wille te volbrenghen, soo haest als den Marquis Spinola sal beginnen te marcheren.
Hebben tijdinghe dat den Hertoghe van Beyeren oock marcheert, ende wat begint wt te rechten.
Eenighe van leeg Oostenrijck die hier zijn, hebben gheaccordeert met de Catholijcken ende sullen den Eet van ghetrouwicheyt aenden Keyser doen.
Daer is in Hongheren oock groote tumulte ende oproer onder hun, ende Betlehem Gabor gebruyckt alle zijne Tirannie, iae sommighe willen segghen dat hy den Ambassadeur van Polen heeft doen arresteren, om dat hy hem ghedreycht heeft, voorts ghelijcker seer weynighe op de Diete ghecommen waeren in eygen persoone, maer wel by Procureurs heeft doen publiceren, dat alle de Provincien, ende Overste souden comen in eyghen persoone tegen den 12. deser, op verbeurte van lijf ende goet.
In Bohemen zijnse oock in dieversche plaetsen op loopende, ende tot Bruntal zijnder meer als 6. duysent by een die teghen hunne Heeren rebelleren, met de wapen inde hant, ende willen vrydom hebben, ende vande selve qualiteyt zijn vande Duytsen.
Wt den Legher van 7. Julio.
Wy hebben ouer 2. daghen int velt geweest ende den vyant ghemoet, oock teghen hem wat gestooten wy hebben eenighe doot gheslaghen, ende 25. ghe[ 5 ]vanghen met 20. waghenen gheladen met meel, diese naer den Legher vande Rebellen meynden te vueren, en fin zy worden altoos van ons gheslagen, op den staenden voet zijnder noch 30. vanden vyant overcomen, segghen dat den Conte de la Tour zijn Regiment heeft overgheset aenden Grave van Soulme, ende dat hy niet meer en begheert te dienen, gevende voor excuse dat hy oudt is ende seer met het Flezijn ghequelt, en fin wy crijghen soo veel volckx dat wy niet en weten waer employeren, ende daer compter daeghelijckx 30. 40. ouer, ende ons volck roept anders niet als int velt te gaene, soo dat zy moeyte hebben om hun te doen patienteren, t’welck oorsaeck is dat wy hopen mette hulpe des Heeren wat goets wt te rechten als wy sullen int velt gaen.
Wt Luxenburgh den 13. ditto.
Wt Ausburgh den 14. Julij.
DEn Peys is ghesloten met onse naest gelegen vyanden, ende is dusdanige, dat groote ende verstandige mannen het niet alleen eerlijcken en achten, maer oock op desen tijt profijtelijck voor de Catholijcke Religie. De besondere Conditien en zijn noch niet tot kennisse ghecomen. Soo dan de ghansche macht van onsen zijn Legher valt op de Bohemoysen de sorghelijckste vyanden des Keysers, ende Catholijcke Religie, die steunende op de hulpe der Turcken, Tartaren, ende alle Ketters, het quaetste ende schadelijckste aen zijne Keyserlijcke Majesteyt soecken te doen.
Men schrijft van Varsauien al waer nu resideren de Coninghen met het gansch Hof, dat aen den eenen kant van Polen zijn veertich duysent Tartaren, ende thien duysent Turcken, ende dat van den anderen kant haer de Honghersche noch niet stil en houwen, hebbende by hunne wterste paelen vyftich duysent Tartaren, maer men weet niet wat zy inden sin hebben. Daer en boven de Cosacken hebben bereet ghemaeckt dry hondert schepen, vande welcke elck inhoudt tachentich mannen om te vreken het ongelijc dat hun vande Turcken aenghedaen is, want soo zy waeren inde Zee: Mare Nigrum, ofte Pontus Euxinus genaempt, met thien schepen prima vera [ 7 ]inghevaeren, soo hebben de Turcken haer de vijf af ghenomen. Sy verwachten alle ooghenblicken den minsten winck van hunnen Coninck, om op den Turck te vallen, ende t’is wel te dencken, dat zy niet en sullen vertoeven tot dat hun den Turck eerst aenkomen sal.
_p_7_ornament.jpg)
De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.
ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt int’ Iaer ons Heeren ſeſthienhondert ende vijf, Onderteeckent I. de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck drucker binnen Antwerpen, te mogen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheydt, alle de Nieuvve Tydinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Treues ſulckx niet te paſſe en compt, Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, wederom op een nieuwe toeghelaten te mogen Drucken, ſnijden, ende te veroopen alle de Victorien, Belegeringen, innemen van ſteden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Moravien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck ghelegen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eenigerhande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA.I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.