Nieuwe Tijdinghen/1620/3 juli
← Copia des Briefs vande Keur-Vorsten, ende Vorsten tot Mulhausen, vergadert […] | Den brieff ghesonden aen die Staten vande Ausburghsche Confessie inden Rijck
[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Mm, [vrijdag] 3 juli 1620 |
16 juli 1620 [1] → |
Den brieff ghesonden
aen die Staten vande Ausburghsche Confessie inden Rijck.
Overghesedt wt de Hooch-Duytsche sprake in onse Nederlantsche Tale.
Eerst Ghedruckt den iij. Julij.
T’Hantwerpen, By Abraham Verhoeven, op de Lombaerde veste, inde gulde Sonne. 1620.
Met Gratie ende Privilegie.M m
Brief aen die Staten vande Auſburghſche Confeſſie inden Rijck.
ONsen vriendelijcken dienst, ende dat wy meer goets ende liefde vermeughen, oock onse groetenisse te voren, Hooch-geborene, Vorstelijcke, besundere lieve vrienden, Heeren, Sonen, ende oock vriendelijcke lieve Neuen, Oomen, Swaghers, Broeders, Vaders, ende Compeers, ende oock wel Gheborene Eerenvorste, Eersame, ende wijse lieue besundere ende ghetrouwe, v. l. en v lieden is, (Godt betert) meer als te veel bekent, soo verre hem die begonste vrouste in dat Coninckrijc Bohemien heeft verloopen, naedien dattet niet alleen der seluer gheincorporeerde Landen, maer dat Coninckrijck Hungarien, die tot noch toe is gheweest die eenighe voormuere der Christenheyt tegen den Erffvyandt des Christelijcken naems, iae oock noch meer dat H. Roomsche Rijck in der vueghen heeft aengetast, dat ist saecke die almoghende Godt met sonderlijcke [ 4 ]middelen verleenen wil, niet anders als ten lesten een verwoestinghe des voorghenoemden Coninckrijckx Bohemien, ende der seluer Gheincorporeerde Landen met verliesinghe vande loffelijcke Croone van Hungarien ende gheheele Euersie des Heyligen Roomschen is te verwachten.
Ende al ist dat wy wel niet twijffelen, v. l. ende ghylieden als voorneme mede lidtmaten ende Standen des Rijckx en sult in alle dese saecken, ende oock aende voorgaende, ende noch meer besorchden toecomende bloet vergieten, ende Landt bederffenisse gheen behaeghen hebben, maer als recht is groot Christelijck medelijden droeghen, ende ten dien eynde niet vermeynt zijn yet te doen, oft voor v te nemen, d’welck sulcke onruste meer exaspereren, ende de Roomsche Keys. ende oock in Hungarijen ende Bohemien Conincklijcke Majesteyt tot voordere weder vercrijginghe haerder van Godt verleenden Coninckrijcken ende Landen, vande welcke sy nochtans notorie sonder eenighe voorgaende kennisse, de facto, gheheel argherlijcker wijse berooft is gheworden, schaedelijck zijn mochte, in besundere bedenckinge, dat niet te min nae den inhout der Rechten ende Constitutien des Rijcx, datmen in alle manieren schuldich is haere Keyserlijcke Majesteyt als het Ouerhooft in desen haeren aenstaenden noot, alle moge[ 5 ]lijcke hulpe ende assistentie te bewijsen, ende desghelijcken inden Rijck aencomende assistentien der Ondersaten teghen haere Ouerheden profijtelijc te versmachten ende te stillen. Maer ter contrarien, ende indien die vande Standen van Bohemien hare voorghenomen reiectie, ende nauwe wel voorder verantwoordt worden soude, t’selue in der voorsz. vueghen niet alleen om dat Coninckrijck van Bohemien, maer oock die Croone van Hungarien, ende t’Rijck selve onse lieue Vaderlant, d’welck daer door tot een rooff der Wtlandischen, iaer des Turcks ende ander vreemde Barbarische natien erbarmelijck wtgestelt worden mochte, voorneemlijck te doen is, d’welck al waer t’saecke datmen alleen noodelijcke Consilie volghen wilde, ende priuatas considerationes niet soo verre voortgaen laeten, soude door ghehengenisse des Almachtigen met goeder hope noch belet werden connen. Daeromme hebben wy tot profijt van der ghemeyne weluaren, ende tot een getuychenisse van onse liefde ende affectie die wy droegen tot vrede ende ruste, ende des Vaederlants welvaert niet connen achter laten onses besunderen lieven vrients Heeren, Soons, ende Neven, Palsgrave, Keurvorsten L. als oock des Coninckrijckx Bohemien, ende der selver gheincorporeerde Landen, in goeder rechter meyninghe vriendelijck, ende ghenaedelijck [ 6 ]te versoecken, ende die selve ten besten vermaenen die ooghen schijnelijcke perijckel wel gade te slaen, ende die saecken tot sulcken wech te richten, waer mede die aenghenomen wapenen teghen die Keyserlijcke Majesteyt profijtelijc nedergheleet, alle dadelijcheden afghestelt haer [K]eyserlijcke Majesteyt haere van Godt verleende ende rechtveerdigh vercreghene Conincktijcken ende Landen niet langer onthouden maer nuttelijc wederomme ingheruymt, ende alsoo den lieven vrede op alle plaetsen wederom vercregen ende groote bederffenisse behindert mochte worden, welcker gestalte v. l. ende ghylieden wt by gevuechten Copijen meer sult connen overlesen.
Daeromme is aen v. l. ende v lieden onse vriendelijc ende ghenadigh versoec, zy lieden willen t’hare hier ooc by doen, ende soo wel des Paltsgraeven Lieden als ooc bovenghemelde Standen hier toe ten besten beweghen ende disponeren, ende ten lesten ooc voorcomen ende helpen behoeden, d’welc zylieden vande haeren niet geerne souden lijden, eenen soo hooghen preiudicieerlijcken inganc allen Christelijcken Potentaten ende Overheden gheboren, ende dat Rijc in een sulcke desolatie ende dienstbaerheyt des alghemeynen grouwelijcken Erff-vyants des Christelijcken naems, met onwtblusschelijcke verwijtinghe van allen standen des Rijcx, ende ooc al[ 7 ]toos gheduerende suchten ende wee-claeghinghe die weerdighe posteriteyt invueren ende inbrenghen mochte.
Hier in sullen zy lieden doen, d’welcke haer verobligeerde schult mede boergt, ende wy zijn t’selue teghen de selve met aenghenaeme vrientschap, etc. Mulhuysen den 21. des Jaers 1620.
De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.
ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt int’ Iaer ons Heeren ſeſthienhondert ende vijf, Onderteeckent I. de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck drucker binnen Antwerpen, te mogen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheydt, alle de Nieuvve Tydinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Treues ſulckx niet te paſſe en compt, Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, wederom op een nieuwe toeghelaten te mogen Drucken, ſnijden, ende te veroopen alle de Victorien, Belegeringen, innemen van ſteden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Moravien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck ghelegen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eenigerhande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA.I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.