Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Carro di Saturno

← Car­ro di Gio­ve. De Koet­se of Wa­gen van Iu­pi­ter

‘Car­ro di Sa­tur­no. De Koet­se van Sa­tur­nus, nae de be­schrij­vin­ge van Boc­ca­tius’ door Ce­sa­re Ri­pa

De Koet­se of Wa­gen van Mi­ner­va →

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 269. Publiek domein.

[ 269 ]

Carro di Saturno. De Koetſe van Saturnus, nae de beſchrijvinge van Boccatius.

EEn oud, lelijck, vuyl en traegh Man, die ’t hoofd met een ſlordig laecken heeft omwonden, ſiende droevigh en van ſwaermoediger aert, met geſcheurde kleederen. Hy ſal in de rechter hand een ſeyſſen houden, en mette ſlinckerhand een kindeken, dat hy, met opgeſparde kaecken, ſchijnt te willen verſcheuren.
Deſe beeldniſſe ſal ſtaen op een koetſe, die van twee ſwarte oſſen, of van twee groote ſlangen wort voortgetocken. En boven op deſe Koetſe ſal een Triton ſtaen, zijnde een Zee-God, met een Trompet of een groote kinckhooren aen den mond, als of hy wilde blaeſen, doch dat ſal ſchijnen, als of de ſteert van deſe Triton, in ’t platte van deſe koetſe begraven en in de aerde vaſt was.
Hy wort, nae dat Boccatius hem, in de Afkomſt der Goden, afbeelt, ſeer treurigh geſtelr, om de ſwaermoedigheyt van deſe Planeet uyt te drucken. En om dat Saturnus, nae der Ouden afbeeldinge, voor den tijd wierde genomen, daerom maelden zy hem oud af, om dat dees ouder de melancolie of ſwaerhoofdigheyt wel paſt.
Het ingewickelde hoofd en traege opſicht, bedied het droevige opſicht van de ſterre van Saturnus en van haere traegheyd.
Lelijck wort hy gemaelt, vermits het Saturnus eygen is, vuyle en oneerlijcke manieren toe te ſtaen.
Met een ſeyſſen wort hy vertoont, overmits de Tijd alle dingen mayt en wegh neemt. Gelijck oock door den ſeyſſen wort verſtaen de bouwinge van ’t land, ’t welck hy aen de Italianen leerde, zijnde haer ’t ſelve eerſt onbekent.
Het kindeken dat hy verſlint, betoont dat de Tijd die ſelve dagen verwoeſt, van de welcke hy vaeder en voortteelder is.
De ſwarte Oſſen voor zijn koetſe worden hem gegeven, overmits ſoodanige aen hem plachten geoffert te werden, gelijck Feſtus Pompejus ſeyt.
Men kan oock ſeggen dat hem deſe Oſſen tottet ploegen van den Ackerbouw gegeven zijn, alſoo de Ackerbouw hem moeylijck viel, ſonder de hulpe van de Oſſen.
De Triton boven ſijne Wagen met den begraven ſteert, bediet, dat de Hiſtorie begint in den tijd van Saturnus, en dat achter de tijd, alle dingen onſeker en duyſter zijn, ’t welck de ſteert van Triton bediet, diewelcke in de aerde vaſt en verborgen is, want voor de Tijd waſſer geen ſtoffe om een Hiſtorie te beſchrijven.