Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Koets van Aurora

← Koets of Wa­gen van Bac­chus

‘Koets van Au­ro­ra of Mor­gen­licht’ door Ce­sa­re Ri­pa

Car­ro del Gior­no Na­tu­ra­le. Koet­se van den na­tuyr­lij­ken dagh →

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 276-277. Publiek domein.

[ 276 ]

Koets van Aurora of Morgenlicht.

EEn Maeghdeken van ſoodanige ſchoonheyt, als de Poëten ſich benaerſtigen om dieſelve uyt te drucken: opgeſmuckt zijnde met Rooſen, goud, purper, en met den dauw, of peerlen, ’t welck is ſoo veel de Verwe en de carnagione of uyterlijcke vleeſachtigheyt belanght.
Soo veele ’t kleed aengaet, is dit te bedencken om dat gelijck dit kleed uyt dryerley dingen beſtaet, ſoo heeft het oock drie onderſcheydene verwen, gelijck oock drie naemen, te weeten wit, root en geel, en van deſe Verwen maecktmen haer kleed, totten gordel toe; en wit, licht en als doorſchijnende van her gordel af, totte knyen toe, met een opperkleed van ſcharlaecken of purper, met ſeekere hackſels en ſneeden, als naebootſende den weerſtuyt of het doorbreecken van de wolcken. Wanneer Aurora root is, ſoo ſal ’t kleed van de knyen af totte voeten toe als goud weſen, om te vertoonen, dat wanneer zy geel is, dat dan tot waerſchouwinge het kleed dient geſleten, beginnende van de ſijde af, om de naeckte beenen te vertoonen: En ſal het kleed, als mede het opperkleed, van den wind werden opgeheven, maeckende eenige ſwierſels en ployen.
De armen moeten naeckt zijn en van rooſachtige verwe, ſtroyende met d’eene hand verſcheyden bloemen, want in haer komſte, openen ſich alle dingen, die door den nacht waeren toegeſloten.
Zy heeft Vleugels van verſcheyden verwen aen haere ſchouders, bewijſende daer mede de ſnellicheyd van haeren loop, want van de Sonne ſtraelen deurboort weſende, ſoo verdwijntſe terſtont.
Op ’t hoofd heeftſe een Rooſekrans, en in de ſlincker hand een ontſteken fackel, die ’t morgen licht betekent, ’t welck men ſiet, al eer de Sonne op komt, en als de hemel wit wort. Of zy ſent een Cupido of Liefdeken ’t welck een fackel draeght, voor uyt, en een ander daer nae, die met een ander fackel Titan opweckt.
Zy ſit in een gulden ſtoel, op een koets, die van ’t Paerd Pegaſus wort voortgetrocken, om dat Aurora een vriendinne is van de Poëten, en van alle konſt beminders: ofte van twee Paerden, waer van ’t eene witt en blinckende is, en ’t ander blickrig root. Het witte, gelijck Boccatius verhaelt, bediet, wanneer ’t morgen root voortkomt, datter dan van den hemel ſoodanigen klaricheyd verſchijnt, die Aurora genaemt wort, en het roode [ 277 ]Paerd is het begin van den Morgenſtond, die de dampen verdrijft, die van der aerde op gelicht worden, terwijl de Sonne op weg is, want door ’t vertrecken van Aurora ſoo wort de Hemel root.