Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Sacrilegio

‘Sacrilegio. Kerckroof’ door Cesare Ripa

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 253. Publiek domein.

[ 253 ]

Sacrilegio. Kerckroof.

EEn Ionghman die ſeer leelijck is van opſicht, met koper-roeſtige kleederen, hebbende aen ſijn rechter ſyde een Autaer, waer op zijn verſcheyden Prieſterlijcke cieraden, nae ’t gebruyck van de Roomſche Kercke, houdende in de rechter een Kelck, en onder de ſlincker ſchuylt een Choorkleed met een Stola, en ’t geene hy van ’t Outaer geſtolen heeft. Siende dat hem de Myther, op der aerde leggende, ontvallen is, houdende zijn geſicht, nae de plaetſe daer hy ’t ontdragen heeft, twijflende of hy ontdeckt is. En ter ſyden ’t Outaer ſtaet een Swijn, dat met de voeten, Rooſen en verſcheyden ſchoone bloemen, vertreet.
Iongh wort hy gemaelt, om dat dees Ouder alles onbedachtlijcker voorneemt wat haer in den ſinne komt, die als een Vyand van wel te doen, maeckt dat de oneervaren en onvoorſichtige Iongelingh veele feylen begaet, waer over Chryſoſtomus ſeght, de Jeughd is ſeer tot haer verderf genegen.
Lelijck wort hy gemaeckt, want de Kerckroof is uyt haer natuyre ſeer lelijck, waer door de H. plaetſe, waer het oock zijn magh, beſmet wort, en daerom is ’t noodigh dat hy ſich met de Kercke verſoene, weſende deſe ſonde van ſeer ſnoode en verkeerde aert. Æſopus ſeyt, de ſchandige Natuyre brenght geen goede manieren voor den dagh.
De verwe van ’t kleed bediet de quaedaerdige genegentheyt en vuyligheyt, waer door de quaede manieren volgen. Het heyligh kleed, de Kelck en Myther, drucken klaerlijck den Diefſtal uyt, en is de Kerckroof nae D. Thomas ſeggen een ſchendinge en roovinge van heylige dingen. Het geſichte keert hy nae den Outaer, uyt vreeſe van dat hy ontdeckt is, komende de vreeſe, een genegentheyt die ’t gemoet ontſtelt, uyt ſchrick van de straffe.
Het Outaer en de genoemde dingen, oock dat het Vercken de Rooſe en bloemen mette voeten treet, is gelijck Pierius verhaelt, om dat in de H. Schrift door de Rooſe en bloemen de oprechtigheydt des levens en der goede Zeeden bediet wort, waer door beweſen wort dat dit Dier de Rooſen en bloemen, die by den Outaer leggen, veracht en met voeten treet. Waer by dan verſtaen wort, dat die geene, die de Deughd verachten, verſopen zijn in de ſonden, doch inſonderheyt in de ſonde van welluſtigheyt en geylheyt, waer van ’t Vercken een beeld is, diewelcke bedreven zijnde in wat heylige plaetſe en van wat perſoon het zy, verſtaen wort, Kerckroof begaen te weſen.