Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Heresia

‘Heresia. Ketterye’ door Cesare Ripa

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 253-254. Publiek domein.

[ 253 ]

Heresia. Ketterye.

EEn oud uytgeteert Wijf van vreeſlijck opſicht, werpende uyt haer mond een roockige vlamme: hebbende verwarde en wilde hoofdhayren, bloote borſten, gelijck oock de reſt van ’t lichaem is, de Mammen verſlenſt en ſlap neer hangende, houdende in de ſlincker hand een Boeck dat doorboort is, daer veele Slangen ſchijnen door te kruypen, ſtroyende mette rechter hand verſcheyden ſoorten van Slangen. [ 254 ]
Ketterye, nae de meeninge van D. Thomas en andere, is een doolinge in ’t Verſtand, aen ’t welcke de wille hartneckelijck hangt.
Oud wordt zy gemaelt, om de uyterſte trappe van de oude ingewortelde verkeertheyt des Ketters uyt te drucken.
Van ſchricklijck opſicht is zy, om datſe van alle ſchoonheyt en het klaerſchijnende licht des Geloofs en der Chriſtlijcke Waerheyt berooft is, waer door de Menſche lelijcker wort, als de Duyvel ſelve.
Zy ſpouwt een roockige vlamme uyt haer mond, om te kennen te geven haere Godlooſe overredingen en verkeerde genegentheyt, die alles vernielt wat haer tegen is.
De wilde en verwarde hoofdhayren zijn haere quaede gedachten, die altijd, tot haere verdedinge, vaerdigh ſtaen.
Het naeckte lichaem bediet, datſe van alle deughden naeckt en bloot is.
De uytgedrooghde hangende Mammen, vertoonen de dorheyt van haere kracht, ſonder welcke men de wercken niet kan doen, die het eeuwige leven waerdigh zijn.
Het Boeck daer de Slangen door kruypen, zijn de valſche leeringen, als mede de ſchadelijcke en verſchricklijcke ſpreucken, zijnde als venijnige Slangen.
Het ſtroyen van de Slangen zijn de werckingen, om haere valſche meeninge te ſayen.