Rijmbijbel/Jozua

Deuteronomium Rechters

f38r

Iosue heet dese boec bi namen

Want hine maecte alte samen

Daer hi den name of hevet ontfaen

Ende dat suldi wel verstaen

6405

Moyses ende iosue

Hertoge^[1] waren dese tvee

Over tvolc van israel

Want si there leden wel

Bidi hiet mense hertogen

6410

Nu swiget laet u gedogen

Doe moyses was bleven doot

Ende leden was die iammer groot

Sprac onse here an iosue

Moyses es doot wat sals mee

6415

Stant up ende liit die iordane

Du ende altvolc daer ane

Als ic met moysese hebbe gewesen

Sal ic met di siin na desen

Doe hiet iosue te waren

6420

Gereden iegen tovervaren

Daer na sendi te ierico

ii spiers die besagen do

Die stat ende hoe soe was gevest

Des avonts so dochte hem best

6425

Te herbergen met ∙i∙ wive

Hiet raab die van haren live

Ghereet was tellet davonture

Haer huus stont vaste anden mure

An ∙i∙ porte vander stede

6430

So datmen navonts weten dede

Den coninc daer hi sat ende at

Datter spiers waren in die stat

Hi sende daer dat hi woude

Datmense hem senden soude

f38v

6435

Mar soe decketse onder lemen^[2]

Van vlasse alsmense haer wilde nemen

En seide dat si waren dane

Ende dat si tiiden^[3] ter iordanen

Doe hepsi dandre soeken saen

6440

Raab es ten spiers gegaen

Ende seide ets mi wel bekant

Dat u god geven sal dit lant

Nu sweert dat ghi sult genaden

Mi doen in al sulken daden

6445

Als ic selve nu dor u dede

Ende al mine magen mede

Die spiers swoerent hare

Mettien liet soese neder dare

Met ∙i∙ roder line gaen

6450

Want thuus was upten muur gestaen

Doe seiden si dese rode line

Laet hangen in die venster dine

Dat wi thuus mogen bekinnen

Het bliift al vri datter es binnen

6455

Die spiers quamen na iii dagen

Daer iosue entie sine lagen

Ende seiden hare avonture

Die heren loefdent ter cure^[4]

Ende seiden dat si gereet

6460

Houden wilden haren eet

Drie dage na dattie boden quamen

Seide iosue den volke tesamen

Maect u rene god sal togen

Margiin wonder vor uwe ogen

6465

Dae anders dages harde vroe

Sprac hi dus den papen toe

Draget die arke vor die scaren

Gaet daaer u tvolc wart geware

Ende als ghi comt in die iordane

6470

Also drogen tuwen stane

Doe die papen metter arke

Voren ginge volgede starke

Al tvolc mere ende minder

Beide wiif ende kinder

6475

Gingen in die middel stat

Die van ruben ende van gat

Van manasse half tgeslachte

Gingen voren al met crachte

Ghewapent ∙xl∙M∙ man

6480

Haer belof hilden si daer an

Dat si moysese behieten

Teerst dat si die iordane bestieten^[5]

Metten voeten die was so groot

Dat so algader over vloot

6485

Beide van reyne ende van snee

Beneven den pape hort wonder mee

Viel twater al clene ende groot

In die zee diemen hiet doot

Dat boven hem was stont ende wies

6490

Als ∙i∙ berch geloeft mi dies

So datment harde verre sach

Die papen gingen uitien dach

Midden inden gronde staen

Tote dien dat was al over gaen

6495

Doe nam xii man iosue

Van elken gheslachte min no mee

Die xii stene daer ter stonde

Beneden namen upten gronde

Daer die papen hadden gestaen

6500

Ende settense upten lande saen

Ander xii daer ter stont

Settensi daer upten gront

Die al noch heden sonder waen

In ghedenkenesse daer staen

6505

Vanden stene alsment wiste

So predicte sente iohan baptiste

Ende togetse metten vingher ginder

Ende seide god mach wel abrahams kinder

Wilde hi van desen stenen maken

6510

Hier na suldi horen die zaken

Als al tvolc entie arke mede

Hadde gerumt daer die stede

Liep die iordane weder saen

Alsoe teerst hadde gedaen

6515

Dat volc ginc over die iordane

Des tienden dages na die mane

Inden aprille ende up een velt

Sloegen si doe haer getelt

vi milen ende ii stadia

6520

Lagen si der iordane na

Alse viii stadia doen die mile

Van ierico dates gene gile^[6]

Lagen si ∙x∙ stadien dats waer

Daer maecte iosue ∙i∙ outaer

6525

Van den stenen alte samen

Die daer uter iordane

f39r

Daer hi sacriftie up dede

Gode na wet ende na zede

God hiet hem dat hi besciede^[7]

6530

Daer ter stede aldie liede

Die in die woistine in ∙xl∙ iaren

Daer int here gheboren waren

Want dor donruste entie vaert

Was die nesnidinghe gespaert

6535

Dat dedenen den mannen gemene

Met messen gemaect van stene

Daer lagen si na dat wiit lesen

Onthier^[8] ende si waren genesen

Hilden si paschen sonder sage

6540

Alse die mane hadde xiiii dage

Die den aprille toe hort

Bi ierico lagen si der port

Daer aten si des lants spise

Die si vonden na haer wise

6545

Ende manna gebrac hem daer

Datse voede ∙xl∙ iaer

Nacht so sach voer hem staen

Iosue ∙i∙ ingel als ∙i∙ man gedaen

Met ∙i∙ swerde hi sprac te handen

6550

Weder so bestu metten vianden

So met ons hi sprac neen niet

Ic ben prence over dit diet

Doe anebeden iosue

Entie ingel seide mee

6555

Ontscordi^[9] eer di wech gaes

Die stede es heilich daer du staes

Daer wiisde hem dingel mede

Hoe hi winnen soude die stede

Ende al verwaten^[10] ende verslaen

6560

Datter menin^[11] soude ute gaen

Tiilic als dingel riet

Seven papen hi blasen hiet

Met bisune voer die arke

Die wapine hadden gingen starke

6565

Vier die arke tere scare

Die ongewapende quamen nare

Singende gingen si haren pat

Ten eersten dage om die stat

Ende keerden weder daer si lagen

6570

Dus piinden si binnen ∙vi∙ dagen

Des ∙vii∙ dages ginc si somme

vii warf die stat omme

Iosue sprac ter sevender warf

Nu roept alle wants ons bedarf

6575

Ende verwaten wi die stede

Selver gout coper yser mede

Salmen gode offeren te waren

Allene raab metten haren

Dien en salmen scaden niet

6580

Mettien so riep al dat diet

Entie mure viel neder onder voet

Elc ginc up daer iegen hi stoet

Al sloegen siit dat was in die stede

Ende verbernet te pulvere mede

6585

Raab entie met hare waren

Ontfingen si in hare scaren

Salomon nam se te wive daer na

Die int gheslachte van iuda

Tien tide hadde die heerscappe

6590

Iosue sprac ic vermaledie

Die ierico sal weder maken

Doe vervulden die zaken

Enachor van iudas geslachte

Die misdede harde onsachte

6595

Want hi wech stac iegen tgebod

∙I∙ diere cleet als ∙i∙ quat sot

Ende groot selver ende groot gout

Dat groef hi in sire gewout

Doe sende iosue daer bi

6600

Liede ter stat van hay

Diet bespien souden wel

Hay was bi betel

Die spiers seiden hets gene noot

Datter al vare dit here groot

6605

Mar iiii∙M∙ allene

Verwinnen die stat wel gemene

Ende doe si tote hay quamen

Wordsi gesconfiert altesamen

Vanden lieden vander stede

6610

Ende verloren daer oec mede

xxxvi man upten velde

Doement iosue vertelde

Scordi sine cleder werde

Ende lach vor die arke up daerde

6615

Al tote dien dat avont was

Ende met hem geloeft mi das

Van den here die oudste man

Die zacke hadden gedaen an

f39v

Vervaert van herten daer si lagen

6620

Want si hem wel sere ontsagen

Dattie vrese die die man

Van hem hadden van canaan

In stoutheden hiet verkeren

Doe sprac te iosue onse here

6625

Tvolc es ontsuvert in ben hem niet bi

Eer dat weder gesuvert si

Versame tvolc ende werpe tlot

Dte te broken heeft tgebod

Verberne dien ende siin goet mede

6630

Ende also iosue gint dede

Viel tlot up tgheslachte iudas

So dat enachor daer vonden was

Iosue sprac sech dine sonden

Hi liets^[12] ende dat goet was vonde

6635

In siin pauwelioen begraven

Daer nam hine met al sine haven^[13]

Ende leedene daer neder inden dale

Daer steendene die meentucht^[14] altemale

Met steenen verloes hi siin liif altesamen

6640

Noch hetet enachors dal bi namen

Daer na voer iosue up hay

Ende al there was hem bi

xxx dusent man gewapent wel

Tusschen hay ende betel

6645

Sendi voren indien dage

∙x∙M∙ man tere lage

Ende dandre keerden toten here

Die coninc sette hem ter were

Ende vander lagen niet en wiste

6650

Ende iosue die weec met liste

So dat hi hem entie sine mede

Varre trecken vander stede

Mettien hief hi up den scilt

Dien hi vor die were hilt

6655

Doe stonden si up als siit versagen

Die daer lagen inder lagen

Ende wonnen sonder were die stede

Ende altemale ontstaecsise mede

Doe quam die viande saen

6660

Alse iosue dit heeft verstaen

Keerdi uptie viande striden

Ende si slogense an beden sisden

Daer behilt nieman dliif

Man no kint maget no wiif

6665

Daer bleven xii∙M doot

Si deelden den roef groot

Den coninc so verhingen si

Vor die porte van hay

Worpensine daer na al gemene

6670

Up hem ∙i∙ groten hoep van stene

Die stat velden si so ter neder

Dat soe niet wart gemaect weder

Alse die van gabaon vernamen

Dat iosue altesamen

6675

Hay ende ierico

Ghedestrueert hadde also

Ende hi niemens en vermede^[15]

Want hem god verboet mede

Dat hiit al sloege als die coene

6680

Int lant van promissioene

Ende niemens vrient worde mede

Doe pensden si grote liistichede

Om quite te siin vanden noden

Sonden si tehem waert boden

6685

Als oft si waren van verre comen

Groten vaet hebsi vernomen

Als oft si quamen dor woistinen

Dar si in watre voeren scinen

Ghelapte scoen out ende swart

6690

Haer broet vinnich^[16] ende hart

Galgala hiet verstaet wel

Daer tvolc lach van israel

Sint dat si die iordane leden

Hadsi gelegen daer ter steden

6695

Die boden seiden wi comen gevaren

Van harde verren lande te waren

Dattien lande behort niet

Dat u god selve behiet

U knapen wil wi gerne wesen

6700

Maect vrienscap met ons in desen

Doe ghelovets hem dat diet

Si en vragedens gode niet

Ende maecten vrientscap wat sals mee

Eleazarus ende iosue

6705

Entie princen swoerent dare

Sanders dage wert tvolc geware

Dat si gehoent waren in dat doen

Vanden volke van gabaoen

Ende traken^[17] dar waert alte hant

6710

Om te storne ^[18] dat lant

f40r

Die van gabaon si quamen

Hem tegemoete alte samen

Iosue die vragede saen

Twi hebdi ons dit gedaen

6715

Si seiden wi waren vervaert

Ende pensden tonsen live waert

Doet met ons dat u dinct recht

Alle die lieden riepen echt

Men sal houden niet den eet

6720

Die met valscheden es geleet

God verboet ons dese liede

Vrient te siin om enighe miede^[19]

Mar die heren die dat swoeren

Wilden den eet niet te scoren

6725

Ende der lieden talle bevellen^[20]

Ontfingen sise niet over^[21] gesellen^[22]

Mar over knapen^[23] hebsise ontfaen

Dat si souden siin onderdaen

Ende bringen hout ende water mede

6730

Daer men sacrificie mede dede

Als dit gedaen was daer na

Keerde dat volc van israel in galgala

Tien tiden drouch in ihersusalem

∙I∙ crone dies ic seker ben

6735

Dat hi anosidech hiet

Hi verhorde hoe dat diet

Van gabaon versekert waren

Metter israelsche scaren

Daer hadhi harde groten vare

6740

Vier coninge so sendi dare

Van amorre die besaten

Gabaon mit groter onmaten

Iosue hebsiit onboden

Dat hise helpe uten noden

6745

Tehant hevet hi siin volc gescaert

Ende quam up hem metter vaert

Daer vlo menich heidin behagel^[24]

God sende up hem enen hagel

Diere me dode dan dat sweert

6750

Doe iosue geware waert

Die sonne neder wart tegane

Entie mane up te stane

Ontsachi dattie donkerhede

Den vianden soude geven vrede

6755

Ende riep ende bad gode saen

Dattie sonne moste staen

Entie mane niet en rese

Die sonne stont als ic lese

Ende die mane eens dages lanc

6760

Eer si haesten haren ganc

Die ∙v∙ coninge vloen daer na

In ∙i∙ hol van maceda^[25]

Doe dedi wachten die aghedochte

Ende doe hi hadde die viande onsochte

6765

Verslegen keerde there ter stont

Sonder verlies ende onghewont

Iosue hiet datmen brochte

Die coninge uter aghedochte

Die hiet hi hangen alle vive

6770

Doe roefde hi mede vanden live

Des selves dages daer na

Den coninc van macheda

Hi storde hebna^[26] ende eglon

Lachim dameer^[27] ende ebron

6775

Doe waren steden vaste daer na

Keret there weder in galgala

Iasim^[28] die coninc van asor

Verhorde dat menich tor

Ghevellet was van iosue

6780

Ende volcx geslegen mee

Tot alden coningen heeft hi gesent

Die hem woenden omtrent

So datter xxxiiii waren

Die up hem quamen met haren scaren

6785

Die ccc∙M man

Brochten die wapine hadden an

Ende wagen ii∙M mede

Daer nien doe den striit up dede

Dese quamen eerre^[29] ende fel

6790

Om te vechtene up israel

f40v

Doe seide god te iosue

Nu ne ontsiedi min no me

Du salste wonden metten swerde

Margiin ende slaen haere paerde

6795

Ende hare wagine bernen mede

Aldit leesmen dat hi dede

Tvolc van israel sloegent al

Sonder die hadden tgeval

Dat si ten venstre liepen an

6800

Want dat volc van chanaan

Vernam dat dysraelsche scaren

Om haer lant geporret^[30] waren

Vesten si hem harde wel

Die dat volc van israel

6805

Sident wonnen met groten pinen

Iosue doch metten sinen

Verbernde alle omme lant

Wat mensche dat hi vant

Wast wiif of kint hi sloecht doot

6810

An roven wan hi riicheit groot

Hier na quamt int viifte iaer

Dat si int lant quamen daer

Ende iosue die dede also

Die tabernacle bringen in silo

6815

Vanden berghe van galgala

Met al datter volgede na

Van danen gincsi in cychem

Ende algader there met hem

Oec so maecti ∙i∙ outaer

6820

Up enen berch hiet ebal daer

Daer diendi gode met offeranden

Ende screef daer met sinen handen

Ons heren wet ende wasser vro

Daer na voer hi in cylo

6825

Iudas geslachte gaf hi dlant

Int geberchte ter zuder hant

Den gheslachte van effraym

Die berge an die nortside him

Tusschen dien tween min no mee

6830

Half tgeslachte van manasse

Want dander na minen wane

Hadden tgoet over die iordane

Desen so beval hi dlant

Want hise stout ende vromich vant

6835

Die andre keerden int getelt

Effrayme so gaf hi tvelt

Van cychem dat iacob doe hi lach

Ioseppe gaf upten lesten dach

Ende daer groeven si algader

6840

Van ioseppe die bene alle gader

Ieronimus seit oec daer ane

Dat hi der ander broeder grave

Iacobs kinder in cysem sach

Daer na so quam up ∙i∙ dach

6845

Calef die sone iessene

Ende sprac aldus te iosue

Ghedincti niet wale des

Dat god seide tot moyses

Van ons tween doe wi bespiet

6850

Hadden dat lant alsmen ons riet

Tlant dat berorde miin voet

Soude siin ewelike miin goet

Ende oec soude miin siin dlant

Daer wi sagen den gygant

6855

Hets leden ∙xlv∙ iaer

Dat god dit seide dats waer

Lxxxxv∙ iaer ben ic out

Also staet in mire gewout

Als ic was doet mi god behiet

6860

Iosue seide vor al dat diet

Ende gaf hem ebron daer tien tide

Dat beste lant van stride

Iosue in cylo omboet

Aldat volc clene ende groot

6865

Ende seide ic ben ∙i∙ out man

Hets best dat wi delen dan

Ende cavelen^[31] dat lant

Daer ons god in heeft gesant

∙X∙ man coes hi uter scaren

6870

Die sere vroet van meten waren

Diet maten ende besagen bede

Ende niet en deelden na die brede

Mar na des lants werdichede

Si deelden ende cavelden mede

6875

Teerste lot hadde iudas die coene

Dander tvolc van symoene

Dat derde tvolc van beniamin

Smal lant hadsi onder him

Om datmen alrebest visierde

6880

Effrayms kinder hadden tvierde

Tviifte tvolc van manasse

Van ioseppe quamen dese tvee

f41r

Ysaackar die hadde dat seste

Zabulon tsevende ende niet tbeste

6885

Azers kinder quamen daer naer

Ende neptaliims dat es waer

Dans gheslachte hadde tiende lot

Ende dat merct wel dat god

Rubens geslachte entat van gat

6890

Over die iordane gaf al dat

Dat dat volc te voren wan

Up ogh den coninc van basan

Ende up seon van amorre

Met hem was half manasse

6895

Leviis kinder ne hadden geen erve

Want si hadden gods bederve^[32]

Ende onder die xii niet getelt

Ioseps kinder hadden tgewelt

So groot dat si geheslachten twe

6900

Maecten effraim ende manasse

Dus ware xii merct hier bi

Alsonder tvolc van levi

Alenkelikke dese tvee

Calef ende iosue

6905

Hadden dongecavelde lant

Calef hadde ebron in die hant

Iosue tmarassara met him

Iosue was van effraim

Ende calef van iudas comen

6910

Iusue hebben wi vernomen

Gaf den leviten xlviii steden

Gode in te dienen met vreden

X over die iordane

Ende xxxviii als ic wane

6915

Int lant van promissione

Daer si in hadden tharen done

Haer rente ende haere tienden

Daer si gode mede dienden

Calef voer met sinen neven

6920

In ebron dat hem was geven

Ende sloegh die vier gygante doot

Enachors kinder die waren so groot

Ende belagen tabir^[33] die stede

Die gaf hi in huwelike mede

6925

Met sire dochter sinen broeder

Niet van den vader mar vander moeder

Hier binnen was dat xiiii iaer

Leden dat si quamen daer

Dat si tlant hadden gehat

6930

Iosue seide ten volke van gat

Ende half den volke van manasse

Ehde half van ruben wat sals mee

Ghi hebt gedaen gi moget keren

Daer hiet hi die vriende ons heren

6935

Moyses god hevet gegeven

Pais ende ruste uwen neven

Keert in u lant ende uwe man

Dat og die conink van basan

Ende seon^[34] hadde van amoreen

6940

Mar gods wet hout al in een

Scuwet afgode dats mine bede

Arke ende tabernacle mede

Hebdi niet in uwe gerechte

Wi siin gebroedere ende gods knechte

6945

Tuschen ons loept die iordane

Ghi vaert met groten goede der ane

Delet wen broeders ginder

Entie wiif wacht entie kinder

Aldus voeren si wech mit crachte

6950

Ghene dardehalf^[35] gheslachte

Ende alsi te iordane quamen

Maecten si daer alle tesamen

∙I∙ outaer die groot was sere

In orconde dat god was haer here

6955

Mar doe iosue wiste die mare

Waendi dat in quade ware

Ende si die wet laten wilden

Si gereden hem met scilden

Ende met wapene te wrekene gint

6960

Mar fines was voren gesint

Te hem ende ∙x∙ hoge man

Die seiden wat gripti an

Lati gode openbaer

Enfe maect ∙i∙ losen outaer

6965

Si seiden god moet ons verbieden

Ende trecht sceden tusschen ons lieden

Mar wi ontsagen dat uwe kinder

Die int heilige lant siin ginder

Ons lieden hierna seggen mochten

6970

Wat wi ten tabernacle sochten

An gode van israel

Want hi ons heeft versceden wel

Met hare strome die iordane

Dies rechte wi ∙i∙ tekiin ane

f41v

6975

Te liitekene dat wi alle gader

Quamen van iacoppe onsen vader

Ende alle an ene god ons houden

Doe fines dat metten ouden

Verhoerde was hi harde vro

6980

Ende tellet den sinen also

Die utermate willike ende sere

Loefden gode onsen here

Lange stont ghevel daer naer

In weet over hoe menich iaer

6985

Dat iosue ontboet tehem

Alle die van israel in sychem

Hi sprac in sal niet lange leven

Ende ic kenne wel dat ghi begeven

Ende verbelgen selt saen gode

6990

Kiest hier heden ic bens bode

Weder ghi wilt onsen here

Dienen daer af comt al ere

Of an afgode wet dat wel

Ic houds mi an gode van israel

6995

Doe seidsi so doe wi mede

Iosue sprac daer ter stede

Wesets orconde hier te voren

Dat ghi gode hebt vercoren

Si seiden wi siin dan also

7000

Met hem gingen si in cylo

Ende swoeren gode trouwe ende hulde

Diet braken daer waren geen onsculde

Anders dan hire bleve omme doot

Ende alle die sine clene ende groot

7005

Iosue bescreef daer of

In sinen boec dit belof

Iosue bleef doot daer

Doe hi out was ∙c∙ iaer

Ende ∙x∙ hi was hertoge dats waer

7010

Na moyses xxvi iaer

In ramassara so dolven si him

Dat gheslachte van effraym

Eleasar haer bisscop groot

Aarons sone bleef oec doot

7015

Dien groef men in gabaa^[36]

Fines siin sone wart daer na

Bisscop int lant van israel

Die leefde redlic ende wel

In iosues tiden als ict vant

7020

Quamen uut egypten lant

Fenix ende cadmus

Van teben dane maurissius

Gheboren ws die martelare

Daer na over menich iare

7025

Si quamen int lant daer nu geset

Bede surs es ende saiet

Ende waren heren als ict vant

Bescreven lange in dat lant

Daer na voer cadmus tehant

7030

In grieken ende des wert altlant

Feenix^[37] fenitia gheheten

Cadmus vant na dat wiit weten

Griexe lettren sekerlike

Ende brochte daaer int conincrike

7035

Iupiter nam oec die europen

Daer hi vele om hadde gelopen

Hier ent die boec van iosue

Hertoge waren dese tve

Iosue ende moyses

Nota's

1. hertoge: Legeraanvoerder, legeropperhoofd
2. lemen: hier in de betekenis van stengels, stro
3. tiiden: van tiden: Gaan, zich begeven, heengaan
4. cure: Zorg, aandacht, opmerkzaamheid.
5. bestieten: van bestoten: Hier in de betekenis van tegen iets aanstooten
6. dates gene gile: dit is geen gekheid, dit is werkelijk waar
7. bescieden: Geschieden, gebeuren, plaats grijpen.
8. onthier: totdat
9. ontscordi: van ontschoenen: doe uw schoeisel uit
10. verwaten: te gronde richten
11. menin: menige
12. liets: van lien: bekennen; hij bekende het
13. have: Have, eigendom, bezit.
14. meentucht: . Gemeenschap, groep, de gezamenlijke mensen die tot elkaar in een bep. opzicht in een geregelde betrekking staan.
15. vermede: van vermiden: vermijden; sparen;
16. vinnich: schimmelig
17. traken: van trecken, hier in de betekenis van zich begeven naar
18. storne: van storen: Te gronde richten, vernietigen, verwoesten.
19. miede: loon; beloning; geschenk; omkoopsom; omkoperij; prijs die voor iets betaald wordt; geld
20. bevellen: hier in de beteknis van: tot bedaren brengen.
21. over: hier gebruikt als gelijkstelling: als
22. geselle: Gezel, makker, kameraad, vriend, compagnon.
23. knapen: Een jonge man, die in een ondergeschikte betrekking is; een dienaar, bediende, knecht.
24. behagel: Stout, fier, hooghartig, vermetel.
25. maceda: Makkeda (Vulg./Hist.Schol. Maceda), plaats in Israël (ligging onzeker). Bijbel: Joz 10:16, Hist.Schol. Lib.Jos. Cap.IX
26. hebna: waarschijnlijk fout gecopiëerd, moet Lebua zijn. Lebua of Libna: Libna (Vulg. Lebna; Hist.Schol. Lebnam (acc.)), Kanaänitische stad, gelegen tussen Makkeda en Lakis. Bijbel: Joz. 10:29, Hist.Schol. Lib.Jos. Cap.IX
27. dameer: Dabir (Vulg./Hist.Schol. Dabir), Kanaänitische stad ten zuidwesten van Hebron. Bijbel: Joz 10:38, Hist.Schol. Lib.Jos. Cap.IX
28. isaim: moet Jabin zijn: Jabin (Vulg. Iabin; Hist.Schol. Jabin), koning van Hasor die door Jozua verslagen werd. Bijbel: Joz 11:1, Hist.Schol. Lib.Joz. Cap.X
29. eerre: van erre: Boos, kwaad, vergramd, gramstorig, nijdig, woedend, verwoed.
30. geporret: van porren, hier in de betekenis van: zich roeren, zijn best voor iets doen, zich voor iets spannen, zich voor iets inspannen, zich weren.
31. cavelen: Door loting verdelen, verloten.
32. bederve: levensonderhoud; voordeel; inkomsten
33. tabir: Dabir (Vulg./Hist.Schol. Dabir), Kanaänitische stad ten zuidwesten van Hebron. Bijbel: Joz 10:38, Hist.Schol. Lib.Jos. Cap.IX
34. seon: Sichon (Vulg./Hist.Schol. Seon), koning van de Amorieten. Hij werd verslagen door Mozes. Bijbel: Nu 21:21, Hist.Schol. Lib.Num. Cap.XXXI
35. dardehalf: Derdehalf, twee en een half
36. Zou het huidige Awarta zijn op 8 km ten zuidoosten van Nablus in het Palestijns gebied. "Gabaa" komt van gibeah, "heuvel" in het Hebreeuws, in dit geval de heuvel van Pinechas, de zoon van Eleazar.
37. Feenix: moet eigenlijk zijn ‘na fenix’: naar Fenix