Nieuwe Tijdinghen/1620/28 augustus
Verhael hoe den
by Coblentz heeft doen monsteren den xx. Augusti, ende heeft de Soldaten elck twee maenden Gagie gegeuen, ende heeft een brughe ouer den Rhijn gheslagen, ende is met zijn volck ouer ghetrocken ende verouert met Accoort Rectz, ende Brabach, met S. Guwer, ende t’Casteel van Herberstein, met Garnisoen besedt.
Eerst Ghedruckt den xxviij. Augusti 1620.
_Bucquoy%27s_army_besieging_a_city.jpg)
t’Hantwerpen, by Abraham Verhoeuen, inde gulde Sonne. 1620. Met Gratie ende Privilegie.Nombre II.
DEn xi. Augusti quam den Generael Marquis Spinola gheluckelijck tot Maestricht.
Den 12. vertrock hy van Maestricht wesende Woensdaghe, ende quam tot Aken, al waer hy gelogeert was int huys van den Lant-Deken Canoninck, den Ambassadeur van den Catholijcken Coninck van Spagnien was oock tot Aken ghenaempt Signor Marquis de Bedmar.
Den Marquis Spinola volchden naer de trouppen ende sommighe waren vore, het Gheschut ende Waghens met de Ammonitie en hielen geen wegen, want daer veel quade doot laghen waren oft wegen dan marcheerden recht toe recht aen, door de velden.
Daer waren menichte veel copere Backhouens, waer mede men cost backen met sessendertich Houens in de weerde van vierentwintich uren tijdts, Ammonitie broot om te spijsen sesthien duysendt mannen. [ 4 ]
 |
Daer waren by den Legher veel Meulens om meel te malen al gaende ende oock stille staende, d’welck een wonderlijcke practijcke ende Inventie is, de Meulens sijn alles gemaect als dese naer volgende Figuere.
_p_1_illustration.jpg) |
Des Woensdaegs savonts in den nacht ten elff uren so wert de poorte tot Aken gheopent mits dien daer eenighe Brieven quamen aen zijne Excellentie den Marquis Spinola, de welcke poorte int openen besedt was van weder zijden, aen elcke zijde met vijf[ 5 ]tich Musquettiers, met brandende Lonten, staende op den Haen.
Den 13. ditto Donderdaechs smorghens ten 7. uren vertrocken wt Aken een Vendel Duytsche Soldaten wesende 500. sterck, alle fraey Musquettiers, comende buyten de Stadt deden elck eene Saluade voor de Heeren ende Princen die daer stonden, den Ven-dragher dede groote reuerentie aen de Heeren met het draeyen van zijn Vendel, niet over zijn hooft draeyende, maer neder buyghende naer der eerden, in teecken van obediencie ende eerbiedinghe.
Des snoenens ten elf uren soo volchden zijn Excellentie den Marquis Spinola met zijn Heeren, ende 2. Compagnien peerden, waer van de eene waeren Arquebusiers, ende d’andere Lanciers.
Sijn Excellentie was wel ghemoet lustich te peerde, vrolijck ende wel ghesint. Dede Reuerentie aen de Heeren met den hoet in de handt, eerbiedende aen de Borghers.
Den 13. quam den Marquis tot Dueren, ende vernachten aldaer, waer ouer hy vertrock den xiiij. Augusti.
Den Marquis Spinola en slaept niet veel, is dickwils vroech oppe gheuende Audientie aen een yeghelijck, ende wel ghemoet.
Daer waren in Lutsenborch ghearriveerdt ende [ 6 ]aencomen 86. Muylen met Ghelt gheladen, alles in Spaensche Matten oft Realen van 8. wt brengende onderhalf Millioen, d’welck geconvoyeert wert van twelf duysent Napolitaensche Soldaten ende Spagniaerden.
Wt Ceulen.
Den 20. Augusti heeft zijn Excellentie den Marquis Spinola een generale Monsteringhe doen doen, niet verre van Cobelents, was ouer de 30. duysent mannen sterck, by de vijf duysent Peerden alles fraey volck, sonder allen de Vivandiers, Moetsiatzen, Jonghers, Voerlieden, ende andere naerloopers, die den Legher volchden, waer van men den Leser metten eersten van alles pertinentelijck sal verclaren maer om de cortheyt des tijdts en cost nv niet sijn.
Sijne Excellentie den Marquis Spinola, heeft elcken Soldaet doen gheven twee maenden Gagie, ende is strackx met een Couragie den Rhijn ouer ghepasseert, ende hadde een brugghe doen maecken den 23. over den Rhijn tot Engers, ende als het volc over was, heeft hy de Brugghe achter hem doen afbreken ende mede ghenomen, de Soldaten doen marcheren in goede Ordre, ende Diligentie.
Het gelt datter is gheweest heeft hy ghelaten tot Herberstain, opt’stercke Casteel ligghende teghen ouer Cobelents, d’welcke hy wel heeft besedt gelaten [ 7 ]met Gheschut ende Soldaten.
Den Marquis Spinola heeft inghenomen twee cleyne Stedekens op de cant van den Rhijn, ende die besedt met Garnisoen, d’eene ghenaempt Rectz ende Brabach, toecomende aen den Lantgrave van Hessen.
Men verstaet dat oock t’selve soude gheschiet zijn met Sinte Guwer.
Den Heere van Ansbach een mede van de Rebellen in Palsgraven lant heeft 5. duysent Soldaten gesonden meestendeel Boeren, aen die van Franckfort oftse Garnisoen wilden nemen, teghen de compste van den Marquis, waer ouer die van Francfort t’selve hebben gheweyghert, ende antwoorde gegheven hebben, datse teghen den Keyser niet en wilden rebelleren, dan goede Onderdaenen wesen.
Waer over datse Ghesanten wt gesonden hebben naer zijn Ex. den Marquis Spinola om het hem te spreken, men verstaet dat zijn Excellentie soude willen versekert wesen, oft gheantwoort hebben, dat hy gheenen Entreprise op haerlieden en hadde.
Met den eersten salmen den Leser breeder verclaren van alles watter voorders sal volghen, ende den Nombre van ettelijcke Compagnien Soldaten.
Den xx. Augusti is Don Loys de Valesco vertrocken, ende is gheweest tot Scherpen heuuel, hy was [ 8 ]gheaccompagnieert van de Garde van zijne Doorluchtighe Hoocheyt Albertus.
Den 22. Augusti smorghens vroech voor ses uren trocken wt het Casteel van Antwerpen 400. Spaegniaerden, langhs Sint Joris poorte, ende namen den wech naer Venloo, ende van daer naer Wesel, alsoomen verstaet Don Loys de Velasko daer sal ligghen met 12. duysent Voetknechten, ende 3. duysent peerden, sonder de nieuwe Compagnien die daer noch by sullen comen.
Die van beneden oft Hollanders hebben alle hare Macht by den anderen ghebrocht ende hun gecampeert by Emmerick Rees, ende Schencken Schans by hun hebbende alderhande Ammonitie van Oorloghe.
FINIS.
Met Gratie ende Privilegie.